Γενικές Πληροφορίες

Ο Δήμος Οροπεδίου Λασιθίου, ένας από τους 4 Δήμους του Νομού Λασιθίου, καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της δυτικής πλευράς του ορεινού συγκροτήματος της Δίκτης, συνορεύει ανατολικά με τους Δήμους Ιεράπετρας και Αγ. Νικολάου, νοτικά με τον Δήμο Βιάννου, δυτικά με τον Δήμο Καστελλίου, και βόρεια με τον Δήμο Χερσονήσου .

Ο καποδιστριακός Δήμος Οροπεδίου Λασιθίου προήλθε από την συνένωση των παλιών κοινοτήτων της τέως επαρχίας Λασιθίου, έχει έντεκα τοπικά συμβούλια ,και έδρα του είναι το Τζερμιάδων. Παλαιότερα, το έτος 1879, όταν η διοικητική διαίρεση της Κρήτης προέβλεπε τη δημιουργία Δήμων, στην τότε επαρχία Λασιθίου συγκροτήθηκαν δύο Δήμοι:

Ο Δήμος Τζερμιάδων και ο Δήμος Ψυχρού, και το σχήμα αυτό διατηρήθηκε και επί Κρητικής Πολιτείας.

Ο ορεινός Δήμος Οροπεδίου Λασιθίου στο σύνολο της έκτασής του βρίσκεται σε υψόμετρο άνω των 800 μ. Είναι ο μόνος Δήμος νησιωτικής περιφέρειας που δεν εφάπτεται σε κανένα σημείο με τν θάλασσα, η οποία στο πιο κοντινό σημείο (Μάλια) απέχει σε ευθεία γραμμή γύρω στα 8 χλμ.

Ορεινή ζώνη

Η ορεινή ζώνη αποτελείται από μια σειρά 20 και πλέον υψωμάτων που το ύψος τους ξεκινά από 1.163μ (ύψωμα Λουλουδάκι) και φθάνει στο 2,148 (κορυφή Σπαθί της Δίκτης).

Τα υψώματα αυτά κατά σειρά, όπως απαντούν δεξιά από την είσοδο της Αμπέλου, είναι: Λουλουδάκι (1.163), Μαλιάς ή Σκλόπα (1.298), Βιτσιλοκούμι (1.096), Αφέντης (1.577), Σαρακηνού (1.586), Τούμπα – Μούτσουνα (1.537), Βιργιωμένο (1.413), Εντί-χτης (1.462), Μεσοβούνι (1.302), Μαγερεύτρα (1.462), Μαδάρα (2.076), Ψαρή Μαδάρα ή Αφέντης Χριστός (2.141), Δίκτη ή Σπαθί της Μαδάρας (2.148), Λάζαρος (2.048), Καθαρό ή Τζιβι (1.663), Βιτσιλιάς (1.234), Περιστεριάς (1.239), Σαμιά, Βιγλα (1.090), Μπρινά (1.266), Μαχαιράς(1.487) και Σελένα (1.599).

Μεταξύ των υψωμάτων αυτών σε πολλά σημεία δημιουργούνται μικρές εύφορες κοιλάδες και ορεινές διαβάσεις (Σελιά).

To ορεινό συγκρότητμα της Δίκτης αποτελείται από έναν πυρήνα σκληρού πορώδους ασβεστόλιθου που περιβάλλεται από χαμηλότερα όρη φυλλιτικής και χαλαζιακής σύστασης.

Εδώ απαντούν όλοι οι γεωλογικοί σχηματισμοί της Κρήτης από τους αρχαιότερους γνωστούς κρυσταλλικούς ασβεστόλιθους μέχρι τις νεότερες αποθέσεις.

Οι απότομοι ασβεστόλιθικοι κρημνοί και τα γυμνά πετρώματα έρχονται σε αντίθεση με τους ομαλούς και συνήθως δασωμένους “φυλλιτικούς λόφους”.

Σημαντικό μέρος της ορεινής ζώνης του Δήμου Οροπεδίου Λασιθίου καλύπτεται από μικρά δάση ορεινών ασφεντάμων και αζηλάκων (βόρεια πλευρά υψώματος Λάζαρος) και από χαμηλή δασική βλάστηση (κατσοπρίνια, θάμνοι διάφοροι κλπ.).

To σύνολο της ορεινής περιοχής της Δίκτης έχει ενταχθεί στο οικολογικό δίκτυο NATURA 2000, και ανήκει στο Sinecode GR 4320002. Σύμφωνα με την οδηγία 92/43 αριθμ. 3 στο δίκτυο θα ενταχθούν ζώνες διατήρησης φυσικών οικοτόπων, καθώς και της άγριας χλωρίδας και πανίδας.